ΑΝΗΛΙΚΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ

          Η γέννηση ενός παιδιού αποτελεί αναμφίβολα το πιο ευτυχές γεγονός στην ζωή ενός ζευγαριού. Η μητρότητα θεωρείται θείο δώρο για τις γυναίκες δημιουργώντας τους ταυτόχρονα το αίσθημα της προσωπικής ολοκλήρωσης και απόλυτης ευτυχίας. Τι συμβαίνει όμως όταν ατομικοί, κοινωνικοί, οικονομικοί και άλλου είδους παράγοντες φρενάρουν την εκδήλωση όλων των θετικών συναισθημάτων που συνδέονται άρρηκτα με την μητρότητα; Τι συμβαίνει με τις απροστάτευτες ανήλικες γυναίκες που καλούνται να αναλάβουν τον δύσκολο μα συνάμα υπέροχο ρόλο της μητέρας;

        Οι ρυθμοί της ζωής και οι ρόλοι των ανθρώπων έχουν αλλάξει σε πολλά επίπεδα σε σχέση με παλαιότερα με αναπόφευκτο αποτέλεσμα την αύξηση των κοινωνικών προβλημάτων συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν την γυναίκα και το ρόλο της ως μητέρας. Δυστυχώς, στις μέρες μας παρατηρείται αύξηση των διαζυγίων, των μονογονεϊκών οικογενειών, των ανύπαντρων αλλά και ανήλικων μητέρων. Οι λόγοι είναι πρωτίστως κοινωνικοί. Οι γυναίκες καλούνται να ανταποκριθούν επιτυχώς στις αυξημένες απαιτήσεις του κοινωνικού συνόλου χωρίς να έχουν τα απαιτούμενα υποστηρικτικά περιβάλλοντα.

      Η αύξηση των ανήλικων μητέρων είναι ένα σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο οφείλεται κυρίως στην ελλιπή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των νεαρών κοριτσιών από το οικογενειακό αλλά και κοινωνικό τους περίγυρο. Οι ανήλικες μητέρες στην πλειοψηφία τους προέρχονται από χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα που χαρακτηρίζονται από ελλιπή παιδεία και κοινωνική μόρφωση. Οι νεαρές αυτές μητέρες δεν έχουν την απαιτούμενη ενημέρωση από τους λεγόμενους φορείς κοινωνικοποίησης (οικογένεια, εκπαιδευτικό σύστημα, εκκλησία, ΜΜΕ). Κάποιες από αυτές είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κάποιες άλλες είναι θύματα του ίδιου του κοινωνικού τους πλαισίου ενώ άλλες πέφτουν θύματα της ίδιας τους προσωπικής ανευθυνότητας.

     Η εγκυμοσύνη στην εφηβεία αποτελεί κίνδυνο τόσο για την σωματική όσο και την ψυχολογική υγεία των νεαρών κοριτσιών. Οι συνέπειες εκτός από ψυχολογικές είναι και κοινωνικές. Κοινωνική αποδοκιμασία και κοινωνικός αποκλεισμός, στιγματισμός, περιφρόνηση, κατάκριση και κοινωνική κατακραυγή ακολουθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα τις ανήλικες ανύπαντρες μητέρες.

     Τα πρωτεία των ανηλίκων μητέρων παγκοσμίως κατέχουν οι υποανάπτυκτες χώρες κυρίως στην αφρικανική ήπειρο. Όσον αφορά τις αναπτυγμένες χώρες την πρώτη θέση καταλαμβάνουν οι Η.Π.Α. Το 78% των εγκυμοσύνων είναι ανεπιθύμητες και οι μισές διακόπτονται με κάποια μέθοδο τεχνητής έκτρωσης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat η Βρετανία έχει τα υψηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης ανηλίκων στην Ευρώπη: 38 τοις χιλίοις έναντι 20 τοις χιλίοις για την Πορτογαλία, 12 για την Ελλάδα και 7 για τη Γαλλία (1999). Σήμερα στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 10 γεννήσεις ανά 1.000 γυναίκες ηλικίας 15 έως 19 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο νομός Ροδόπης κατέχει πανευρωπαϊκό ρεκόρ στις ανήλικες μητέρες κάτω των 15 ετών!

    Παρατηρείται, επίσης αύξηση της θνησιμότητας των ανήλικων μητέρων. Σύμφωνα με έκθεση της φιλανθρωπικής οργάνωσης Save the Children περίπου 70.000 κορίτσια που γίνονται μητέρες (στην πλειοψήφια τους κάτω από 14 ετών) και περίπου ένα εκατομμύριο βρέφη χάνουν ετησίως τη ζωή τους παγκοσμίως, εξαιτίας επιπλοκών της κύησης και του τοκετού, γεγονότα που θα είχαν αποφευκτεί με την έγκαιρη πρόληψη και ενημέρωση για τις μεθόδους αντισύλληψης από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς αλλά και με την χρήση κατάλληλης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Οι περισσότερες ανήλικες κοπέλες βρίσκουν σα μόνη διέξοδο την τεχνητή διακοπή κύησης. Οι εκτρώσεις σε ανήλικες φτάνουν τις 500 περίπου ετησίως και αφορούν τις νόμιμες επεμβάσεις. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται τραγικά αν αναλογιστούμε και τον αριθμό των παράνομων εκτρώσεων που λαμβάνουν χώρα παγκοσμίως.....

     Οφείλουμε να πολεμήσουμε τις κοινωνικές προκαταλήψεις και να εξαλείψουμε το αίσθημα κατωτερότητας που δημιουργεί η κοινωνία και τα μέλη της στις ανήλικες μητέρες. Είναι απροστάτευτες και οφείλουμε να τις προστατεύσουμε με την θέσπιση νόμων, μέλημα του κράτους, αλλά και με την έμπρακτη ατομική μας βοήθεια. Προς αποφυγή περαιτέρω προβλημάτων πρέπει να φροντίσουμε για την πρόληψη και καταστολή του κοινωνικού αυτού φαινομένου. Τι να κάνουμε; Να ενταχθεί το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολικά προγράμματα με σκοπό την πλήρη και έγκαιρη ενημέρωση των μαθητών σχετικά με τις μεθόδους αντισύλληψης προς αποφυγή ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων. Επίσης, να επισημανθεί στα νεαρά κορίτσια η σωματική αλλά και ψυχολογική καταπόνηση που προκαλεί η άμβλωση.

     Το δημογραφικό πρόβλημα ταλανίζει τις σύγχρονες κοινωνίες αφενός μεν ενεργοποιώντας τον προβληματισμό τους σχετικά με τις συνθήκες εμφάνισής του αφετέρου δε αδρανοποιώντας την εφαρμογή πρακτικών λύσεων στην αντιμετωπισή του.

    Το κράτος πρέπει να αφυπνιστεί αλλά και να ενεργοποιηθεί μειώνοντας την εμφάνιση ανήλικων μητέρων αλλά και προστατεύοντας την υπόληψη των ήδη υπαρχόντων δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ομαλή ένταξή τους στο κοινωνικό σύνολο παρέχοντάς τους στέγαση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη. Η έγκαιρη πρόληψη και η σωστή ενημέρωση αποτελούν τροχοπέδη στην αύξηση των ανήλικων μητέρων και των ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων.

 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΠΟΥΦΑΛΗ ΕΥΤΥΧΙΑ
 

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ-ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ
ειδικευμένη στις μαθησιακές δυσκολίες-δυσλεξία
effie.boufali@yahoo.gr

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Στην Ελλάδα λειτουργεί ο Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παδιού, ο οποίος παρέχει ενημέρωση και πληροφόρηση σχετικά με θέματα που αφορούν την μητρότητα αλλά και θέματα που αφορούν τις κοινωνικές υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται από το Κέντρο Φροντίδας Μητέρας και Παιδιού. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην διεύθυνση: http://www.unborn.gr