Μαθαίνω βοηθώντας στις δουλειές του σπιτιού!

“Μαμά, μπορώ να σε βοηθήσω;”

α. “Όχι μωρό μου, πήγαινε να παίξεις εσύ και η μανούλα θα τα κάνει όλα”

Απάντηση η οποία στερεί από το παιδί την ανάληψη καθηκόντων, τη συμμετοχή του σε δουλειές του σπιτιού που και αυτό είναι μέλος, τη χαρά της δημιουργικότητας, της ομαδικότητας, της συνεργασίας και υπευθυνότητας, την ικανοποίηση και την επιβράβευση.

β. “Μπορείς να πας να μαζέψεις το δωμάτιό σου;”

Απάντηση η οποία δεν είναι αρκετά ξεκάθαρη για τα παιδιά. Τι από όλα να κάνει; Να μαζέψει τα παιχνίδια; Να στρώσει το κρεβάτι; Να ξεσκονίσει τα έπιπλά του; Να βάλει τα βιβλία του στη βιβλιοθήκη; Να βάλει τα ρούχα του στην ντουλάπα;

Τα παιδιά μπορούν να βοηθήσουν στις δουλειές του σπιτιού από μικρή ηλικία και θα πρέπει να ενθαρρύνονται από τους γονείς. Με αυτό τον τρόπο αποκτούν ρόλο, μοιράζονται ευθύνες και μαθαίνουν πολλά πράγματα που θα τους χρησιμεύσουν στη μετέπειτα ζωή τους.

Πώς όμως μπορούν οι δουλειές του σπιτιού να μετατραπούν σε δραστηριότητες μάθησης; 

Πώς μπορούν τα παιδιά μας να μας βοηθούν και ταυτόχρονα να μαθαίνουν;

  Μαθαίνω να μετράω!

Μετράμε ένα-ένα τα αντικείμενα:

• Δίνοντας στο παιδί μας τα άπλυτα ρούχα για να τα βάλει στον κάδο του πλυντηρίου.
• Τοποθετώντας τα βιβλία στη βιβλιοθήκη.
• Βάζοντας τα πιάτα στο πλυντήριο.
• Βάζοντας τα παιχνίδια στο κουτί.
• Τοποθετώντας τα ψώνια στα ντουλάπια.
• Στρώνοντας το κρεβάτι.
• Βάζοντας τα υλικά στο φαγητό ή στο γλυκό.
• Βάζοντας τα ρούχα στην ντουλάπα.
• Ποτίζοντας τα λουλούδια της αυλής.

  Μαθαίνω τα χρώματα!

• Στρώνοντας το κρεβάτι με τη μητέρα το παιδί λέει τα χρώματα που βλέπει πάνω στα σεντόνια και στα μαξιλάρια.
• Μαζεύοντας τους μαρκαδόρους στη μολυβοθήκη ή στην κασετίνα.
• Πλένοντας τα λαχανικά (καρότα, πιπεριές, ντομάτες, κρεμμύδια, κά) για το φαγητό.
• Μαζεύοντας τα παιχνίδια σε κουτιά με διαφορετικά χρώματα.
• Δίνοντας τα ρούχα στη μητέρα για να τα απλώσει.

  Μαθαίνω ομάδες αντικειμένων!

• Βάζοντας τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ στα ντουλάπια ή στο ψυγείο. Το παιδί βγάζει τα πράγματα από τις σακούλες και μας τα φέρνει. Ονοματίζει το αντικείμενο (π.χ. Μαμά, φράουλες) και στη συνέχεια ρωτάμε “Τι είναι…; (π.χ. τι είναι οι φράουλες; – είναι φρούτο, τι είναι το κρουασάν; – είναι γλυκό, τι είναι το ψωμί; – είναι φαγητό, τι είναι η κόκα κόλα; -είναι ποτό, κ.ά.). (φρούτα, λαχανικά, γλυκά, φαγητά, ποτά, καλλυντικά).
• Βγάζοντας τα πιάτα, ποτήρια, πιρούνια και κουτάλια από το πλυντήριο, τα τοποθετεί και μαθαίνει την κατηγορία τους (κουζινικά).
• Διπλώνοντας τα πλυμένα ρούχα, μπορεί το παιδί να τα τοποθετεί εκεί όπου η μητέρα θα το κατευθύνει. Έτσι εκτός από την ακολουθία των οδηγιών το παιδί μαθαίνει να οργανώνει την ομάδα των ρούχων (εσώρουχα, πυτζάμες, φόρμες, κ.ά).
•  Ξεσκονίζοντας το σπίτι το παιδί ονοματίζει και ταυτόχρονα μαθαίνει την κατηγορία των επίπλων που υπάρχει σε κάθε δωμάτιο (έπιπλα).
• Για τα παιχνίδια μπορούν να χρησιμοποιούνται διαφορετικά κουτιά ανάλογα την ομάδα των αντικειμένων. Στα κουτιά αυτά θα ήταν καλό να υπάρχει μία εικόνα απ’ έξω έτσι ώστε το παιδί να ομαδοποιεί κατάλληλα (μέσα μεταφοράς, κούκλες, κουζινικά, τουβλάκια, ζώα, μουσικά όργανα)
• Σκούπισμα με την ηλεκτρική σκούπα ή το σκουπάκι. Η μητέρα δίνει την οδηγία σε ποιο δωμάτιο θα πρέπει να καθαρίσει το παιδί. (δωμάτια του σπιτιού)
• Ξεχωρίζω τα σκουπίδια που είναι για την ανακύκλωση.

  Εξασκώ τη μνήμη μου!

• Θυμάμαι τα υλικά του γλυκού.
• Θυμάμαι τα υλικά του φαγητού.
• Θυμάμαι να ταΐσω το κατοικίδιό μου.
• Θυμάμαι που έβαλα τα ψώνια του σούπερ μάρκετ.
• Θυμάμαι πράγματα από τη λίστα του σούπερ μάρκετ.
• Θυμάμαι ποιες δουλειές μου είπε η μητέρα πως θα κάνουμε.
• Θυμάμαι τις οδηγίες της μητέρας για να κάνω σωστά τη δουλειά που μου ανέθεσε.
• Θυμάμαι τα πράγματα που θα πρέπει να βάλω πάνω στο τραπέζι για το φαγητό.
• Θυμάμαι τι σημαίνουν οι εικόνες έξω από τα κουτιά με τα παιχνίδια μου.

   Μαθαίνω αντίθετες έννοιες!

• Καθαρό – Βρώμικο (για τα ρούχα, τα πιάτα)
• Ανοιχτό – Κλειστό (για την πόρτα του πλυντηρίου, τα κουτιά των παιχνιδιών)
• Στεγνά – Βρεγμένα (για τα ρούχα)
• Πολλά – Λίγα (για τα ψώνια)
• Βαριά – Ελαφριά (για τα ψώνια, για τα σκουπίδια, για τη λεκάνη με τα ρούχα)
• Κρύο – Ζεστό (στα φαγητά/ γλυκά που φτιάχνουμε)
• Αλμυρό – Γλυκό (στα φαγητά/ γλυκά που φτιάχνουμε)
• Τακτοποιημένο – Ακατάστατο (για τα δωμάτια)

   Αναπτύσσω τον περιγραφικό και αφηγηματικό μου λόγο!

Περιγραφή: Κατά τη διάρκεια μίας δουλειάς το παιδί μπορεί να περιγράφει τι ακριβώς κάνει (π.χ. όταν σας βοηθάει να φτιάξετε μπισκοτάκια: Τώρα βάζουμε τα αβγά στο μίξερ, βάζουμε και τη ζάχαρη. Στη συνέχεια τα χτυπάμε πολύ καλά για να λιώσει η ζάχαρη. Μετά θα προσθέσουμε το γάλα, κτλ)
Μπορούμε, αν έχουμε δύο παιδάκια, να βάζουμε το μεγάλο να περιγράφει τη διαδικασία και να δίνει οδηγίες στο μικρότερο.

Αφήγηση: Για δουλειές οι οποίες έχουν διαδοχή (π.χ. Ξεστρώσαμε το κρεβάτι, βγάλαμε τις μαξιλαροθήκες, πιάσαμε μαζί το καθαρό σεντόνι και το στρώσαμε στο κρεβάτι. Μετά βάλαμε τις καθαρές μαξιλαροθήκες) μπορούμε να το ρωτάμε στο τέλος της ημέρας π.χ. Ποια ήταν σήμερα η πιο διασκεδαστική δουλειά; Μπορείς να μου θυμίσεις πώς την κάναμε;
Επίσης μπορούμε να βάζουμε στο παιχνίδι αυτό και τον πατέρα ή του παππούδες, οι οποίοι να ρωτούν : “Τι δουλειά κατάφερες να κάνεις σήμερα; Θα μας πεις πώς την έκανες να την κάνουμε σωστά στο σπίτι μας;”

Χρήσιμα tips

1. Επανάληψη καθηκόντων! Η επανάληψη της ίδιας διαδικασίας κάθε φορά βοηθάει τα παιδιά να μάθουν πιο γρήγορα.
2. Επιλογή των παιδιών από μία λίστα με τις δουλειές που θα πρέπει να γίνουν.
3. Μετατρέψτε τις δουλειές του σπιτιού σε διασκεδαστικό παιχνίδι με το να βάζετε μουσική που αρέσει στα παιδιά.
4. Ακρίβεια και σαφήνεια σε όσα αναθέτετε στα παιδιά. Δίνουμε συγκεκριμένες οδηγίες και μία δουλειά κάθε φορά.
5. Αναθέτετε δουλειές που μπορούν τα παιδιά να ανταποκριθούν. Όσο πιο εύκολες είναι οι δουλειές τόσο πιο καλά θα αισθάνονται τα παιδιά ότι μπορούν να τα καταφέρουν.
6. Παιδικός εξοπλισμός ή πράγματα που να τα χρησιμοποιούν μόνο τα παιδιά (να αισθάνονται ότι αυτά είναι δικά τους και κανείς άλλος δεν τα χρησιμοποιεί).
7. Επιβράβευση! Να λέτε μπράβο για την καλή δουλειά και να ευχαριστείτε για τη βοήθεια που σας προσέφεραν με μια μεγάλη αγκαλιά. Ενισχυτές των παραπάνω μπορεί να είναι μια βόλτα στην παιδική χαρά, στον παιδότοπο ή στο λούνα παρκ, μία αγαπημένη ταινία, ένα αγαπημένο φαγητό.

ΠΗΓΗ: Αλίκη Τριχείλη, Διευθύντρια ikid Πετρούπολης (http://www.ikidcenters.com)